Nasz Patron

KSIĄŻĘ JERZY II PIAST

Linia Piastów legnickich zapoczątkowana przez Bolesława Rogatkę była tą gałęzią wielkiego rodu, która przeżyła wszystkich innych Piastów, zarówno tych w Polsce, jak i na Śląsku. Z niej to pochodził Jerzy II, książę brzeski, uznawany powszechnie za najwybitniejszego z Piastów. 

Był blisko spokrewniony z polskimi Jagiellonami, gdyż jego matka Zofia była wnuczką Kazimierza Jagiellończyka i siostrzenicą Zygmunta Starego. Ojciec zaś, Fryderyk II legnicki, pierwszy raz ożenił się z Elżbietą, siostrą Zygmunta Starego, która jednak zmarła przy połogu 16 lutego 1517 roku. Z drugiej znów strony książę Jerzy brzeski był spokrewniony z rodem Hohenzollernów.

Fryderyk II legnicki przejął księstwo brzeskie po zmarłym bracie Jerzym I. W dwa lata po śmierci pierwszej żony poślubił, w listopadzie 1518 roku, Zofię, rodzoną siostrę Albrechta i Jerzego Hohenzollernów. A choć nadal utrzymywał ścisłe kontakty z domem Jagiellonów na Węgrzech, w Czechach i Polsce, to jednak zbliżył się również do Hohenzollernów, którzy w tym czasie coraz bardziej umacniali swoją pozycję na wschodzie. Dnia 22 lutego 1520 roku Zofia urodziła syna, któremu nadano po ojcu imię Fryderyk, 18 lipca 1523 roku przyszedł na świat Jerzy II, a dwa lata później córka, którą nazwano imieniem matki.

Ojciec Jerzego II był człowiekiem wykształconym i światowym. Jako młody chłopiec przybywał dłuższy czas na dworze Władysława Jagiellończyka w Budzie, a potem w wieku 27 lat odbył wyprawę do Palestyny. Przy okazji zwiedził Italię, zapoznał się z nowymi prądami i rozsmakował w budownictwie. Jako światły humanista pragnął książę by jego synowie zdobyli wykształcenie, toteż dał im odpowiednich nauczycieli. Wychowaniem Jerzego II kierowało grono wybitnych pedagogów i uczonych. Dzięki dużym zdolnościom i wielkiej pilności posiadł książę niemałą wiedzę – posługiwał się łaciną w mowie potocznej oraz wygłaszał piękne mowy. 

Książę Fryderyk II wprowadzał syna w tajniki sztuki rządzenia rozległym księstwem oraz w arkana polityki. Stary książę początkowo zagorzały zwolennik Kościoła, pod wpływem Hohenzollernów stopniowo zaczął odstępować od katolicyzmu. Młodość Jerzego upływała w czasie burzliwych przemian religijnych. Jego ojciec sprowadził do Legnicy reformatorów, którzy w księstwie legnickim tworzyli kościół luterański. Gdy Jerzy miał sześć lat jego ojciec opowiadał się za protestantyzmem i w tej religii wychował syna. W roku 1534 wydał edykt przeciw ceremoniom kultu katolickiego na terenie księstwa legnickiego oraz brzeskiego.

Szczególnie bliskie kontakty nawiązał wówczas z elektorem brandenburskim, czego wyrazem był układ o przeżycie, na podstawie którego w razie wygaśnięcia Piastów legnickich całe księstwo miało przejść w ręce Hohenzollernów. Ten układ miał być pogłębiony przez związki małżeńskie. Jesienią 1536 roku odbył się zjazd rodzinny we Frankfurcie i tam postanowiono małżeństwa między dziećmi elektora i księcia legnickiego.

Jeszcze tego roku elektor brandenburski Joachim II wybrał się do Legnicy, gdzie podpisano dokument dotyczący podwójnego małżeństwa – córki Fryderyka Zofii z synem elektora Janem oraz między synem księcia legnickiego Jerzym II a córką Joachima – Barbarą. Realizacja postanowienia nastąpiła dziewięć lat później, gdyż w chwili podpisania umów przyszli małżonkowie byli jeszcze dziećmi. Obu stronom chodziło o cele polityczne, o powiększenie posiadanych terytoriów. Zawarty układ nie był akceptowany przez króla Czech, między innymi dlatego, że zarówno Fryderyk II, jak i elektor brandenburski przystąpili do obozu reformacyjnego, wrogiego cesarzowi Karolowi V i królowi Ferdynandowi I.

Mimo trudności w 1545 roku na zjeździe w Berlinie doszły do skutku planowane małżeństwa i połączyły dwie linie książęce: legnickich Piastów i brandenburskich Hohenzollernów.

zdjęcie: www.poczet.com