Pracodawca - młodociany pracownik

Pracownik młodociany – najważniejsze informacje

Pracownikiem młodocianym w rozumieniu Kodeksu pracy jest osoba, która ukończyła 15 lat, ale nie przekroczyła 18 roku życia.
Zatrudnienie młodocianych poniżej 15 lat jest możliwe tylko w wyjątkowych przypadkach określonych ustawą.

Warunki zatrudnienia

Młodociany może być zatrudniony, jeśli:

• ukończył co najmniej szkołę podstawową,
• posiada orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy.

Zatrudnienie odbywa się:

• w celu przygotowania zawodowego (nauka zawodu lub przyuczenie),
• lub do wykonywania lekkich prac.

Osoba młodociana bez kwalifikacji zawodowych może pracować tylko w celu nauki zawodu i ma obowiązek dokształcania się do 18 roku życia.

• Nauka zawodu i przyuczenie
• Nauka zawodu trwa do 36 miesięcy i kończy się egzaminem.
• Przyuczenie do wykonywania pracy trwa od 3 do 6 miesięcy.
  Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego zawierana jest na piśmie i określa m.in. rodzaj przygotowania, czas trwania, miejsce oraz wynagrodzenie.

Czas pracy

• W dni nauki szkolnej młodociany może pracować maksymalnie 2 godziny dziennie.
• W czasie ferii – do 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo.
• Osoby poniżej 16 lat mogą pracować maksymalnie 6 godzin dziennie.

Urlop

Po 6 miesiącach pracy młodociany ma prawo do 12 dni urlopu, a po roku – do 26 dni.
W roku, w którym kończy 18 lat, przysługuje mu 20 dni urlopu.

Wynagrodzenie

Minimalne wynagrodzenie młodocianego odbywającego naukę zawodu wynosi:

• 8% przeciętnego wynagrodzenia – w 1. roku nauki,
• 9% – w 2. roku,
• 10% – w 3. roku.
  Przy przyuczeniu – co najmniej 7% przeciętnego wynagrodzenia.

Obowiązki pracodawcy

Pracodawca musi:

• zapewnić młodocianemu bezpieczne warunki pracy,
• wyznaczyć opiekuna lub instruktora,
• prowadzić ewidencję młodocianych,
• poinformować przedstawiciela ustawowego o ryzyku zawodowym,
• uzyskać zatwierdzenie wykazu prac lekkich od inspektora pracy.

Dokumenty do pobrania

• Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego

Podstawa prawna

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu
  (Dz. U. z 2019 r. poz. 391)

Uwaga dla pracodawców – zmiany w przepisach od 1 września 2019 r.

Od 1 września 2019 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące dofinansowania kosztów kształcenia młodocianych pracowników.

Najważniejsze zmiany:

1. Egzamin młodocianego pracownika – rodzaj egzaminu zależny od statusu pracodawcy:

• Pracodawca będący rzemieślnikiem – młodociany zdaje egzamin czeladniczy przeprowadzany przez Izbę Rzemieślniczą lub Cech.
• Pracodawca nierzemieślnik – młodociany zdaje egzamin zawodowy organizowany przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną.
• W przypadku przyuczenia do wykonywania określonej pracy – egzamin odbywa się zgodnie z ustawą Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148).

2. Kwalifikacje instruktorów praktycznej nauki zawodu

Od 1 września 2019 r. instruktorzy muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje zawodowe i pedagogiczne, m.in.:

• ukończony kurs pedagogiczny dla instruktorów praktycznej nauki zawodu (zgodny z ramowym programem określonym w rozporządzeniu MEN z 22 lutego 2019 r.),
• przygotowanie pedagogiczne wymagane od nauczycieli,
• lub kwalifikacje nauczycieli praktycznej nauki zawodu określone w przepisach Karty Nauczyciela.

Ponadto instruktor powinien posiadać:

• odpowiedni tytuł zawodowy lub mistrzowski,
• wymagany staż pracy w zawodzie,
• odpowiednie wykształcenie (technikum, szkoła branżowa, szkoła policealna lub wyższa).

Akty prawne

1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148)
2. Ustawa z dnia 22 marca 1989 r. – o rzemiośle (Dz. U. z 2018 r. poz. 1267)
3. Rozporządzenie MEN z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. z 2019 r. poz. 391)
4. Obwieszczenie MEN z dnia 22 marca 2019 r. w sprawie prognozy zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego (MP z 2019 r. poz. 276)